Termin ważności orzeczeń o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności na podstawie dotychczasowych przepisów był przedłużany maksymalnie do dnia 30 września 2024 r. Natomiast weszły w życie nowe przepisy określające możliwość wydłużenia ważności tych orzeczeń, co ma wpływ również na pobieranie świadczeń uzależnionych od niepełnosprawności – szczegóły poniżej.
Nowe przepisy dotyczą orzeczeń o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności wydanych na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Są to przepisy docelowe, a nie obowiązujące czasowo, jak to miało miejsce w przypadku poprzednich rozwiązań (tzw. covidowych).
Zgodnie z dodanym w powyższej ustawie art. 6bb, jeżeli wniosek o wydanie kolejnego orzeczenia o niepełnosprawności albo stopniu niepełnosprawności
został złożony w okresie ważności odpowiednio orzeczenia ustalającego niepełnosprawność albo orzeczenia ustalającego stopień niepełnosprawności, to zachowuje ono ważność do dnia wydania kolejnego ostatecznego orzeczenia, nie dłużej jednak niż do ostatniego dnia szóstego miesiąca następującego po dacie określającej tę ważność.
Natomiast orzeczenia o niepełnosprawności wydawane dzieciom w wieku do ukończenia 16. roku życia zachowują ważność nie dłużej niż do dnia ukończenia 16. roku życia przez osobę posiadającą orzeczenie o niepełnosprawności.
Powyższe przepisy oznaczają w szczególności, że orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, których termin ważności z mocy dotychczasowego prawa został przedłużony do 30 września 2024 r., zachowają ważność po upływie tego terminu (30 września 2024 r.), aż do dnia wydania kolejnego ostatecznego orzeczenia, nie dłużej jednak niż do ostatniego dnia szóstego miesiąca następującego po dacie określającej tę ważność (czyli w tym przypadku maksymalnie do 31 marca 2025 r. lub krócej w przypadku orzeczeń dzieci w wieku do ukończenia 16. roku życia), ale pod warunkiem, że wniosek o wydanie kolejnego orzeczenia o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności został złożony w okresie ważności poprzedniego orzeczenia (czyli w takich przypadkach w okresie do 30 września br.).
Ponadto zgodnie z art. 6bb ust. 3 w/w ustawy, po otrzymaniu wniosku o wydanie kolejnego orzeczenia, przewodniczący powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności wydaje niezwłocznie zaświadczenie potwierdzające złożenie tego wniosku oraz określające termin ważności dotychczasowego orzeczenia o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności.
Zaświadczenie wydane przez przewodniczącego powiatowego zespołu jest więc dokumentem:
– potwierdzającym złożenie wniosku w terminie ważności poprzedniego orzeczenia o niepełnosprawności/stopniu niepełnosprawności,
– określającym maksymalny, wydłużony termin ważności dotychczasowego orzeczenia (zgodnie z w/w art. 6bb).
Należy podkreślić, że nowe przepisy nie zawierają analogicznych regulacji, jak to było w dotychczasowych ustawach przewidujących przedłużanie z urzędu przez gminne organy właściwe prawa do uzależnionych od niepełnosprawności, m.in.: świadczeń rodzinnych, świadczeń z funduszu alimentacyjnego, świadczenia pielęgnacyjnego, zasiłku stałego, itp.
Oznacza to, że osoba zainteresowana otrzymaniem po 30 września 2024 r. świadczeń uzależnionych od niepełnosprawności powinna złożyć w organie właściwym wniosek o dane świadczenie po uzyskaniu nowego orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności albo (nie mając nowego orzeczenia) – z zaświadczeniem (o którym mowa powyżej) określającym termin ważności dotychczasowego orzeczenia.
Takie wnioski będą rozpatrywane na podstawie obowiązujących przepisów dotyczących świadczeń uzależnionych od niepełnosprawności, czyli w ramach postępowania wszczętego na wniosek strony.
Należy mieć na uwadze, że opisane powyżej zmiany dotyczą wszystkich orzeczeń o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności wydanych na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (są to przepisy docelowe, a nie obowiązujące czasowo, jak to miało miejsce w przypadku poprzednich rozwiązań, tzw. covidowych),a nie tylko tych orzeczeń, których termin ważności upływa 30 września 2024 r.
W przypadku wątpliwości w sprawach dotyczących wydawania/przedłużania orzeczeń, czy też wydawania zaświadczeń określających termin ważności dotychczasowego orzeczenia, należy zwracać się z zapytaniem w tych sprawach do właściwego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Uwaga: wydanie osobie z niepełnosprawnością nowego ostatecznego orzeczenia spowoduje zastąpienie dotychczasowego orzeczenia (przedłużonego na podstawie odpowiednich przepisów) – dlatego w przypadku pobierania świadczeń uzależnionych od niepełnosprawności należy niezwłocznie zgłosić do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przeworsku fakt otrzymania nowego ostatecznego orzeczenia.
